Корбан бәйрәме – 2019

Ислам календаре буенча Корбан бәйрәме (гарәпчә Гыйд әл-Әдха) Зөлхиҗҗә аеның 10 нчы көнендә башлана. Быел бу бөек бәйрәм 11 августка туры килә. Ибраһим пәйгамбәрдән килгән гадәт буенча, бу бәйрәм көнне мөселманнар корбан чалалар.

Корбан чалу 3 көннең берсендә башкарыла:

• беренче көнне (Зөлхиҗҗә аеның 10 нчы көнендә, ягъни 11 августта);
• һәм алдагы ике көндә (Зөлхиҗҗә аеның 11 һәм 12 көннәрендә, ягъни 12 һәм 13 августта).

Корбан чалу түбәндәге кешеләргә мәҗбүри:

• мөселман;
• ирекле;
• мосафир булмаган;
• нисаб күләмендәге малга ия кеше (Россия өчен 20 000 сум);
• бәйрәм көнендә.

Мөселман кешесе корбан чалуны үзе өчен башкара, әмма балигъ булмаган (бәлагатькә ирешмәгән, ягъни җенси яктан өлгермәгән) балаларың өчен корбан чалу мәҗбүри түгел:

• бер сарык (кәҗә) – бер кеше исеменнән;
• я дөя, я сыер – җиде кеше исеменнән.

Корбан чалу ярлы яисә сәфәрдә булган кешегә мәҗбүри түгел (хәтта соңгысы бай булса да).

Корбан чалу вакыты бәйрәмнең беренче көнендә таң вакыты белән керә, әмма җомга һәм гает намазлары үткәрелүче шәһәрләрдә һәм зур авылларда яшәүчеләр өчен ул бары бәйрәм намазыннан соң башкарыла; кечкенә авылларда яшәүчеләр таң ату белән (иртәнге намаз вакыты керү белән) корбан чалу эшенә керешә алалар.

Корбан чалучы кеше түбәндәгеләрне эшли ала:

• итне үзе гаиләсе белән ашый;
• башка кешеләрне ашатырга (бай яки хәерче булулары мөһим түгел) яки аларга итнең бер өлешен бирергә мөмкин;
• итне гаиләсе өчен калдыра.

Әлеге мөмкинлекләрнең һәрберсеннән файдалану өчен итне 3 өлешкә бүлү киңәш ителә, һәм мохтаҗларга бирелгәне өчтән бер өлешеннән дә ким булмаска тиеш.

Корбан чалганда түбәндәгеләр мәҗбүри:

• Аллаһы исемен әйтү (бисмиЛләһи),
• һичьюгы дүрт өлешнең өчесен кисү: үңәч, трахея һәм 2 кан тамыры.

Иң яхшысы – корбан чала белгән кешенең әлеге гамәлләрне үзе башкаруы.

Корбанлык хайванының Китап әһеле кешесе тарафыннан чалынуы хупланмый (хәтта барлык шартлар үтәлсә дә, корбан гыйбадәт мәсьәләләренә керә һәм ул гади чалу булып тормый).

Әгәр ике кеше үзенең хайваннарын бутаса һәм аларның һәркайсы икенче бер хайванны чалган булса – бу рөхсәт ителә һәм бер-берсенә өстәмә кайтарып түләү тиешле түгел.

Әгәр мөселман кешесе корбан чалганда Аллаһы исемен әйтергә кирәк икәнлекне белсә, әмма онытса, итне ашарга ярый; әмма махсус рәвештә әйтмәсә, бу итне куллану тыела.

“Аллаһу әкбәр” дип өстәмә сүзләр әйтү һәм хайванны кыйблага каратып яткыру мәҗбүри түгел, әмма рөхсәт ителә.

Кяфер кеше (атеист) чалган корбан итен ашарга ярамый.

Хупланмый:

• үтмәс пычак куллану;
• пычакны хайван алдында үткенләү;
• башка хайваннар каршында корбан чалу;
• хайванны корбан чалу урынына газаплап алып бару, өстәмә җәзалар күрсәтү;
• чалганда пычак белән умырткалыкка кадәр килеп җитү һәм шунда ук башын кисеп төшерү;
• хайванның җаны чыгып беткәнче туный башлау.

Аллаһы Тәгалә корбан чалучыларның корбаннарын кабул итсә иде һәм Үзенең рәхмәте белән бүләкләсә иде. Гаиләләрегезгә, туганнарыгызга һәм якыннарыгызга бу дөньяда һәм ахирәттә тынычлык һәм иминлек, бәхет телибез!

Корбанлык сыйфатында түбәндәге хайваннар файдаланыла:

• дөяләр (бер яки ике өркәчле булулары мөһим түгел),
• сыерлар, үгезләр (яки буйволлар),
• сарыклар (яки кәҗәләр).
• Атлар корбанлык хайван сыйфатында файдаланылмый.

Хайваннар рөхсәт ителгән юл белән алынырга тиеш.

Югарыда саналганнардан тыш, һәрбер хайван үзенең билгеле бер яшенә җиткән булырга тиеш:

• дөя – биш яшьтән алып һәм аннан өлкәнрәк;
• сыер – ике яшьтән алып һәм аннан өлкәнрәк;
• сарык – бер яшьтән алып һәм аннан өлкәнрәк.

Корбанлык хайван сыйфатында түбәндәге хайваннар файдаланылмый:

• ике күзе сукыр яки бер күзе сукыр булса;
• һичьюгы бер аягы сукыр булса, әгәр аның сукырлыгы күренеп торса һәм корбан чалу урынына хайван үзе килеп җитә алмаса;
• авыру, ябык булса;
• колагы яки койрыгы киселгән булса, яисә колагы яки койрыгының күп өлеше киселгән булса (әгәр күпчелек өлеше булса, рөхсәт ителә).

Корбанга чалу рөхсәт ителә, әгәр дә:

• тумыштан мөгезе булмаса, шулай ук мөгезе сынган булса (чөнки корбан чалу мөгез белән бәйле түгел),
• кастрацияләнгән булса,
• кычыту авыруы белән авырса (чөнки әлеге авыру хайванның тиресенә тарала).

Әгәр хайванны сатып алганда ул сәламәт булса, аннары аны корбан итеп чалу ярамый торган кимчелекләре ачыкланса:

• корбанлыкның хуҗасы бай булса – ул аны икенчесенә алыштырырга тиеш,
• әгәр ярлы булса – ничек бар шулай калдыра.

КОРБАННЫҢ ТӨП КАГЫЙДӘЛӘРЕ:

• корбан итен сатарга яки аны түләү сыйфатында кулланырга ярамый;
• җәмгыять өчен корбанның файдасы күбрәк булсын өчен тырышырга, шуңа күрә:

• әгәр хайванның тиресен һәм эчен куллану мөмкинлеге булса, аны ташлау хупланмый (кулланылмаган очракта күмеп куярга мөмкин);
• әгәр сөякләре файдаланылган булса, аларны этләргә бирүдән тыю юк,
• корбанлык хайванының канын, гадәти вакытта мал суйгандагы кебек, шулай ук туфрак белән күмәргә кирәк.

Әгәр хайванның карыныннан яралгы чыкса, аның үсеш стадиясе исәпкә алына. Ул тулысынча формалашкан һәм тере булса, аны чалырга кирәк, әгәр формалашмаган яки үлгән булса, аны ашау тыела һәм аны чалу бернинди дә файда китерми.

Хайванның тиресен:

• сәдака итеп бирергә;
• хуҗалыкта файдалану өчен нинди дә булса җайланма эшләргә;
• яки хуҗалыкта озак вакыт файдаланыла торган нәрсәгә дә булса алыштырырга мөмкин.

Аллаһы Тәгалә корбан чалучыларның корбаннарын кабул итсә иде һәм Үзенең рәхмәте белән бүләкләсә иде. Гаиләләрегезгә, туганнарыгызга һәм якыннарыгызга бу дөньяда һәм ахирәттә тынычлык һәм иминлек, бәхет телибез!ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА КОРБАН ЧАЛУ УРЫННАРЫ

Корбан чалу бәйрәм намазыннан соң башланып китәчәк һәм махсус корбан чалу урыннарында өч көн дәвам итәчәк. Казанда корбан чалу 16 мәйданчыкта башкарылачак:

Татарстан мөселманнары Диния нәзарәтенең “Зәкят” хәйрия фонды шулай ук корбанлыкларга гаризалар кабул итә. Теләгән һәркем фондтан сарыклар сатып алып, корбан чалып аның итен аз керемле гаиләләргә, инвалидларга, авыр хәлдә калган кешеләргә, ятимнәргә тапшырырга мөмкин. “Зәкят” фонды барлык оештыру мәсьәләләрен хәл итүне үз өстенә ала: күпләп сатып алу бәясеннән сарыклар тәкъдим итүдән алып мохтаҗларга өләшүгә кадәр. Моннан тыш, фондта корбан чалу буенча квалификацияле белгечләр һәм корбанлыкларны алып килүчеләр белән киңәшләшергә мөмкин. Фондның хезмәтләре – бушлай. Сарыкларның бәясе – 8000 сум. Белешмәләр өчен телефон: 225-33-22.

Татарстан мөфтиятенең “Зәкят” хәйрия фонды Корбан бәйрәме алдыннан традицион рәвештә “Мохтаҗларны тукландыр” акциясен игълан итә. Теләгән һәркем фондтан сарыклар сатып алып, корбан чалып аның итен аз керемле гаиләләргә, инвалидларга, авыр хәлдә калган кешеләргә, ятимнәргә тапшырырга мөмкин.

“Зәкят” фонды барлык оештыру мәсьәләләрен хәл итүне үз өстенә ала: күпләп сатып алу бәясеннән сарыклар тәкъдим итүдән алып мохтаҗларга өләшүгә кадәр. Моннан тыш, фондта корбан чалу буенча квалификацияле белгечләр һәм корбанлыкларны алып килүчеләр белән киңәшләшергә мөмкин. Фондның хезмәтләре – бушлай. Сарыкларның бәясе – 8000 сум. Белешмәләр өчен телефон: 225-33-22.

КАЗАН:

• 11 август, 13:00, Горький исемендәге Үзәк мәдәният һәм ял паркы. «Корбан-фест: җылылык бүләк ит!» шәһәркүләм гаилә бәйрәме.
• 11 август, 13:00, Бигиев ур., 36, «Нур-әл-Ислам» мәчете. Корбан гаете уңаеннан балалар бәйрәме.
• 11 август, 10:00 - 12:00,  Нагорный бистәсе, «Кечкенә принц» паркы. Корбан гаете уңаеннан гаилә бәйрәме.
• 13 август,  10:00, Дәрвишләр бистәсе балалар йорты. Корбан гаете уңаеннан  бәйрәм
• 11 август,  17:00, Җ.Фәйзи ур.,  “Гаилә” мәчете территориясе. Корбан гаетенә багышланган "Гаилә бәйрәме".

ЯР ЧАЛЛЫ:

• 10 август, Г.Камал ур., 10А (27/09А), "Хәләл Үзәк". Корбан бәйрәме уңаеннан хәләл ярминкә.

МЕНДЕЛЕЕВ РАЙОНЫ:

• 13 август,  Бәзәкә авылы җирлегендә урнашкан  “Фан” чишмәсе территориясе, район күләм Корбан мәҗлесе.

ЗӘЙ РАЙОНЫ:

• 11 август, 09:00, Зәйнең Үзәк мәчете. Корбан гаете уңаеннан балалар бәйрәме.

 БАЛЫК БИСТӘСЕ РАЙОНЫ:

• 11 август, 13:00, Балык Бистәсе районы  Таулар авылы мәдәният йорты. 150кеше катнашында Корбан ашы.

ӘЛМӘТ:

• 11 август, 13:00, Әлмәт, Татарстан нефтенең 60 еллыгы исемендәге шәһәр паркы. Корбан гаетенә багышланган шәһәркүләм гаилә бәйрәме.

ТҮБӘН КАМА:

• 11 август, 13:00, «Гаилә» паркы. Шәһәркүләм гаилә бәйрәме.

• мохтаҗларга һәм социаль учреждениеләргә корбан итен тапшыру

Быел «Зәкят» фонды тарафыннан күп балалы һәм аз керемле гаиләләргә, ятимнәргә, караучысыз калган ялгыз кешеләргә, шулай ук социаль учреждениеләргә 5 тонна  корбан ите тарату планлаштырыла. Әлеге оешмалар арасында: беренче балалар хосписы, А.Вавилова исемендәге Казан хосписы, акыл үсешендә тайпылышлар булган балалар өчен 1 нче мәктәп-интернат, “Диабетсыз тормыш” Идел буе профилактика үзәге, “Восхождение” инвалидларны тернәкләндерү үзәге, Яшел үзән шәһәренең психоневрологик диспансеры, Инвалид балаларның әти-әниләренең “Забота” төбәкара иҗтимагый оешмасы.

Мохтаҗлар 225-33-22 телефонына шалтырата ала. “Зәкят” фонды белгечләре һәр кешегә консультация бирәчәк һәм ярдәм алу өчен нинди документлар тапшыру кирәклеген әйтәчәк. Хәзерге вакытта фондка корбан итен алу өчен 200 дән артык гариза килгән, алар арасында - аз керемлеләр, инвалидлар, авыр хәлгә юлыккан кешеләр, ятимнәр.

• “Без синең белән!” дип исемләнгән  хәйрия акциясе кысаларында 13 яшьлек Морат Нәгыймовка дәвалану курслары узу өчен акча җыю игълан ителде. Морат акыл ягыннан зәгыйфьлек кичерә, анда умыртка баганасының деформациясе, астигматизм, тумыштан килгән нистагм. Бер тернәкләнү курсының бәясе 193 мең 159 сумны тәшкил итә. Моратка ярдәм күрсәтү өчен, 7715 номерына ЗАКЯТ сүзе белән SMS-хәбәр җибәрергә кирәк. Акчалар шулай ук 639002629014626229 номерлы Сбербанк картасына кабул ителә (Әлмәтов И.М. картасы).
• «Мохтаҗны ашат» хәйрия акциясе. Әлеге башлангыч кысаларында теләгән һәркем «Зәкят» фондында сарык сатып алып, аның итен аз керемлеләргә тапшыра ала. Фонд барлык оештыру мәсьәләләрен хәл итүне тулысы белән үз өстенә ала: сатып алудан алып мохтаҗларга илтеп бирүгә кадәр. Моннан тыш, биредә квалификацияле белгечләр белән корбан чалу гыйбадәте буенча киңәшләшергә мөмкин. Фондның хезмәтләре – бушлай. Бер бәрәннең бәясе – 8000 сум. Малларның саны чикле. Белешмә өчен телефон: +7 (843) 225-33-22.
• Казанда Гарәфә көнендә 200 кешелек хәйрия ифтары. 
• 3 хәйрия ашы: 2019 елның 30, 31 июль һәм 1 август көннәрендә башкаланың «Софра кебаб» кафесында үсешендә үзенчәлекләре булган балалар тәрбияләүче һәм күп балалы гаиләләрне җыйдылар.
• «Ак Барс» ХК уенчылары Эмиль Гарипов һәм Альберт Яруллинның «Зәкят» фонды карамагындагы балалар белән очрашуы һәм фотосессиясе, 2019 елның 4 августында «Сакал» барбершопында бушлай чәчтараш хезмәтләре оештырылды.
• Социаль активлык Корбан гаетеннән соң да дәвам итәчәк. “Туган авылым” комплексында 250 кеше катнашында хәйрия ашы узачак.