Ният – эшнең яртысы

28 апрель 2014 ел 10:23

Изге эш белән йөргән кеше­нең йөзе якты була, диләр. Әлеге әйтемнең дөреслегенә бу көннәрдә тагын бер кат ышандым. Якташларым – Мөслим районы егетләре Гарифҗан Миңнеханов белән Рәшит Вилданов, Нурлат шәһәре эшкуары Розалия Зарипова турында әйтүем. Алла боерса, аларның башлангычы белән республикабыздагы мәчетләр саны өчкә артып, Мөслим районының Туйгелде авылында – “Кыйбла”, Лаеш районының Олы Кабан авылында – “Хава”, Нурлат шә­һәрендә “Миңнегөл” мәчет­ләре калкып чыгачак.

 


– Татарстанда мең ярымлап мәчет бар, җитмәгәнмени инде, бу хакта күпме язарга була?! – дип әйтергә мөмкин кайбе­рәүләр. Алай түгел шул. Берен­чедән, искегә тисәң, исең китәр дигәндәй, элегрәк салынганнар, ни хәтле генә карап-төзәткәләп торсаң да, әле тегеннән, әле моннан бүселеп чыга. Икенчедән, моңарчы мәчетләре бөтенләй булмаган авыллар да байтак кына. Өченчедән, намаз укучы мө­селманнар ишәйгәч, яңа мәчет­ләргә ихтыяҗ арта.


Гарифҗанның хыялы

Туйгелде авылы мәчете әнә шул борынгылар исәбенә керә. Заманында бик яхшы, юан нарат бүрәнәләрдән салынса да, йөз илле еллар чамасы торып, бер төштән икенче төшкә күчерел­гәнгә һәм советлар чорында төр­ле максатларда файдаланылганга, шактый тузган инде ул. Шуңа күрә дә, авыл картлары белән киңәшләшеп, яңа мәчет салдыру ниятенә кереште Гарифҗан. Экология министрлыгында эшләве өстенә болай да тиктормас, аралашырга яратучан кордашым үз таныш-белешләрен генә түгел, безнекеләрен дә барлап, мәчет төзелешенә катнашы, ярдәме ти­яргә мөмкин булганнарны кузгатып килә иде. Иде дип шуңа әй­тәм: ун көн элек инсульт дигән албасты ябышты үзенә. Узган як­шәмбе хастаханәгә хәл белешер­гә кергән идем. Көч җыеп килсә дә, бер күзе ачылып бетми әле. Йомшак кына елмаеп хәл-әхвәл сорашкач, Туйгелдесен искә тө­шереп, Мирфәиз абыйга шалты­раттыңмы, мәчеткә нигез салу көнен билгеләгәннәрме әле, дип сорап куйды. Мин аңа Мирфәиз ага Галиевнең, унынчы май кө­нен тәгаенләдек, бөтен авылдашны чакырабыз, дигән сүзен җиткердем. Алла боерса, аякка бассам, нигез салу мәрасименә кайтмый калмабыз, дип бәхетле елмаеп куйды хастабыз.


“Тарсус”ның игезәге

Икенче якташым, адашым Рә­шит Вилдановны күпләр теш сырхауханәсе җитәкчесе буларак белә. Казанга килеп урнашып берничә ел яшәде дә, каладан егерме чакрым ераклыктагы Олы Кабан авылында шәп кенә йорт салып керде ул.


 Урыс авылы саналса да, хәзер ярты халкы татар Кабанның. Биш вакыт намаз укучы якташым күршедәге Кече Кабан авылына да намазга йөри ала алуын (анысы да хәзер татарлашып килә). Яңа нигездә дүрт ел яшә­гәч, нигә үз авылыбызда да мәчет салмас­ка, ялан-ялан күршегә йө­рү мә­шәкатьле бит, янәшәдәге олы юлдан үтеп йөрүчеләргә дә уңайлы булыр, дигән карарга килә якташым. Ният – эшнең яртысы, бө­тенесе диярлек мин уйлаганча җай килеп тора, дип, кош тоткандай очынып йөри бүген адаш. Лаеш район башлыгына бик рәх­мәтле. Олы юл буендагы җир кишәрлеген алырга булышкан, шул төштән уза торган җир асты коммуникацияләрен күчер­түне ашыктырган икән. Үз чиратында Вилданов мәчет янә­шәсен­дә әниләр һәм бәбиләргә ял итеп йөрү урыны, спорт мәй­данчыгы ясарга вәгъдә биргән. Инде монда кирәк кадәр кирпеч кайтартылган, булачак төзелеш мәйда­ны койма белән әйлән­де­реп алынган, мәчет нигезен бушлай салып бирәбез, дип торучы төзүчеләре дә бар икән. “Кабанда йорт салып бетерүгә би­регә күчәчәкбез”, – дип аңлатты шул егетләрнең берсе.


Казанга килгәнче шактый вакыт Азнакайда эшләп алган иде Рәшит. Шунда җирле нефтьчеләр Төркиядәге кардәш шәһәрләре Тарсус эшкуарлары белән бер­гәләп бик матур мәчет корган булган икән. Менә шул Аллаһ йорты үрнәгендә, шуның иге­зәген Кабанда корырга булган адаш. Нигә булачак мәчет “Хава” дип аталачак соң? Хәзрәти Хава бе­лән әнкәсенең исеме бер үк икән. Тәвәккәлләп изге эшкә алынучыларга юлын ачармын, дигән Раббыбыз. Бу көннәрдә мәчеткә нигез салу мәрасиме белән бер үк вакытта диярлек Олы Кабанда тагын бер бәйрәм – яңа клуб ачу тантанасы көтелә.


“Миңнегөл” мәчете

Иншалла, Нурлаттагы җиден­че сәҗдә урыны булачак әлеге Аллаһ йорты. Узган атнакич районга эш сәфәренә баргач, бер эшкуар мөслимәбез мәчет салдырып ята, барып күрергә телә­мисезме, дип тәкъдим иттеләр безгә. Мондый эшкә хатын-кыз­ның алынуы сирәк күренеш , дип шатланып риза булдык. Шунысы кызык: монысы да төзетүчесенең әнисе исемендә, монысы да юл буе мәчете булачак икән. Казан тарафыннан Нурлатка килеп кергән төштә ул. “Әүвәл туган авылыбызда – Урта Чаллыда салдырмакчы идек. Анда үз заманында патшага 25 ел хезмәт итеп кайткан Ситдыйк бабабыз мәчет төзеткән. Хәзерге мәчетебез яхшы гына әле. Шуңа күрә, туганнарым белән киңәшләштек тә, Ал­лаһ йортын Нурлатның үзендә салдырырга булдык. Улым Роберт – беренче ярдәмчем, туганнарым да булыша. Дөрес, ниятем бераз үзгәрде. Әүвәл агач мәчет салдыру иде исәбем. Ике миллион сум акчам бар – шул җитәр дип уйлаган идем. Тора-бара мә­хәлләбез өчен агач мәчет кечке­нәрәк булыр дип, ташына алындык. Проектын Чистайдагы архитекторлар – Минәсхәт Әхмәтвә­лиев җи­тәкчелегендәге осталар сызып бирде. Алла боерса, ике катлы, ике манаралы бик матур мәчет килеп чыгачак”,– дип сөй­ләде безгә мебель кибете тотучы Розалия ханым Зарипова. Монда эшнең яртысыннан артыгы эш­ләнгән инде: түбәсе ябылган, ике зур, биш кечкенә манараның ни­гезләре салынган, рәвешен күз алдына китерерлек хәлгә килгән гыйбадәтханә. Чыннан да, Нур­латның күрке булачак бу. Әмма эшне тәмамлар өчен тагын дүрт-биш миллион сум кирәк булыр әле дип чамаладым мин, үземчә. Дөрес чамалыйсыз, дип көлем­серәп куйды Розалия ханым хи­саплауларымны ишеткәч. “ВТ” тарафыннан бер этәргеч булыр дип без үз чиратыбызда мәчет­нең исәп-хисап счетын газетабызда бастырып чыгарырга булдык.


– Өметләнеп торган зур байларыбыз юк. Хәллерәк егетләре­без, авылдан чыккан җитәкчеләр бар. Бер авылдашыбыз да читтә калмас дип уйлыйм – саваплы эш бит. Мәчетне салу гына түгел, аны тоту да – мәхәллә өстендәге бурыч, вазифа ул,– дип искәр­түемне сораган иде якташым Мир­фәиз ага, изге эшкә алынулары хакында язуымны белгәч. Мин шуны җиткерергә тырыштым.

 

Рәшит Минхаҗ
 

(“Ватаным Татарстан”,   /№ 60, 25.04.2014/)

Башка журналлар

Нурдидә апа сабаклары

04 декабрь 2014 ел 17:08

Шундый шәп бабайларым бар

Шактый гына авылларыбыз мәчетләрендә имам итеп куярлык кеше таба алмыйлар. Ә менә Баулы районының...

14 ноябрь 2014 ел 14:49

Күңел тынычлыгын иман дәвалый

Гыйбадәтнең максаты – инсанның җанын-тәнен таза-сау тоту, аны авырулардан сак­лау. Чөнки тәһарәт һәм...

28 октябрь 2014 ел 13:28
Дин әһеле
1992 -1998 елларда
Дин әһеле
1998 - 2011 елларда
Дин әһеле
2011 – 2013 елларда
Дин әһеле
2013 елның 17 апрелендә сайланды

Намаз вакытлары

Иртәнге намаз
Кояш чыга
Өйлә намазы
Икенде намазы
Ахшам намазы
Ястү намазы
Яңалыклар архивы
Tatarstan.Net - все сайты Татарстана